Jump to content

Lukhetfo jikelele lwaseNingizimu Afrika lwanga-2024

From Wikipedia

Lukhetfojikelele lutawubanjwa eNingizimu Afrika mhlaka-29 enyangeni yenkhwenkhweti kulomnyaka wa-2024 kute kukhetfwe Sigungu Savelonkhe lesisha kanye neSishayamtsetfo sesifundza kuleso naleso sifundza kuleti letiyimfica. Loku kutawuba lukhetfo lwesikhombisa lolubanjwa ngaphansi kwemibandzela yekuvota kwebantfu labadzala kusukela ekupheleni kwesikhatsi selubandlululo nga-1994. Bantfu labavumelekile kuvota ngulabo labanemapasi aseNingizimi Afrika. Umkhandlu waVelonkhe wetigodzi (i-NCOP) lomusha utawukhetfwa emhlanganweni wekucala wesishayamtsetfo sesifundza ngasinye. Kusukela elukhetfweni lwekucala ngemuva kwelubandlululo nga-1994,I-African National Congress (ANC) ichubeka itfole linyenti kuletindlu totimbili tePhalamende yaseNingizimu Afrika: Sigungu saVelonkhe (indlu lengaphansi) kanye ne-National Council of Provinces (indlu lengetulu).

Lusuku lwelukhetfo lubekwa nguMengameli losekhona, Cyril Ramaphosa, futsi kumele lube ngemalanga langemashumi layimfica-90 ngemuva kwekuphela kwesikhatsi sePhalamende. Kwatiswa mhlaka-20 Indlovana 2024 kutsi lukhetfo lutawubanjwa mhlaka 29 Inkhwenkhweti 2024.

Umlandvo[hlela | edit source]

Elukhetfweni lwabomasipala base Ningizimu Afrika lwanga-2021, I-African National Congress yatfola emavoti langaphasi kwa-50% kwekucala ngca eveni lonkhe kunobe nguliphi lukhetfo kusukela ekupheleni kwelubandlululo. Lelicembu liphindze lalahlekelwa kusekelwa tukwemigwaco lemikhulu yase Tshwane (Pretoria), I-Johannesburg, Ekurhuleni, kanye nase Thekwini (Durban). I-ANC yatfola kulawula i-eThekwini ngesikhatsi I-Democratic Alliance ikhona kulawula i-Johannesburg ne-Ekurhuleni ngekuhlanganiswa kwebantfu labanyenti kanye nekuhlanganiswa kwalabancane ngekulandzelana, ngetulu kwekwakha hulumende lohlangene eTshwane, lebeyibuse kusukela nga-2016.

Ekucaleni kwa-2023, i-ANC kanye ne-Economic Freedom Fighters bakha licembu lelibumbene eGoli nase-Ekurhuleni lapho lamacembu lamabili abambe tikhundla te-MMC ngesikhatsi akhetsa umphatsi welicembu lelincane. Ngenyanga yaMabasa-2023,ngekubona ematsemba ekuhlangana kwesive kwe-ANC/EFF, umholi we-DA John Steenhuisen wacela emacembu lacabanga lokufanako kutsi ahlangane ndzawonye kute avimbele kuhlangana kwe-doomsday.

Nanobe luhlolo lungasho kutsi lubitwa ngekutsi lumele sive,ngenca yekwandza kwebuchwepheshe bekuhlola eminyakeni yakamuva, kucinisa kwendlela yekuhlola kungenteka kungabi ngulokucinile futsi kungabata lokunemphilo kuyasekelwa.Ngekusho kwetinhlolovo letehlukahlukene,kusekelwa kwe-ANC kwehla lokuholele ekutseni kube nekulindzelwa kwephalamende.